Amazon vừa giới thiệu DeepFleet, một mô hình trí tuệ nhân tạo mới được thiết kế để tối ưu hóa hoạt động của hơn 1 triệu robot tại các trung tâm hoàn tất đơn hàng (fulfillment centers). Đây là bước đi chiến lược nhằm nâng cao tốc độ xử lý đơn hàng, tiết kiệm chi phí và tăng khả năng đáp ứng kỳ vọng giao hàng nhanh từ người tiêu dùng toàn cầu.
Xem thêm:
1. DeepFleet là gì?
DeepFleet là một mô hình AI tạo sinh (generative AI model) hoạt động như một hệ thống điều phối giao thông thông minh dành riêng cho robot trong kho. Mục tiêu của nó là lập trình và kiểm soát đường đi cho hàng triệu lượt di chuyển của robot mỗi ngày trong môi trường kho phức tạp, có mật độ hoạt động cao.
Thay vì để từng robot tự xử lý đường đi, DeepFleet thu thập dữ liệu thời gian thực về vị trí, tốc độ, và tải trọng của robot, từ đó xây dựng các lộ trình tối ưu, tránh va chạm và giảm tắc nghẽn trong kho. Amazon ước tính hệ thống này có thể giúp giảm 10% thời gian di chuyển của robot, đồng nghĩa với việc xử lý đơn hàng nhanh hơn và giảm tiêu hao năng lượng.
2. Công nghệ đứng sau DeepFleet
DeepFleet được phát triển bằng cách kết hợp dữ liệu hoạt động thực tế từ các trung tâm Amazon Fulfillment với nền tảng máy học Amazon SageMaker – một công cụ thuộc hệ sinh thái Amazon Web Services (AWS). Điều này cho phép mô hình không chỉ học từ các tình huống cụ thể, mà còn cập nhật liên tục theo thời gian để thích nghi với thay đổi trong vận hành thực tế.
Khác với các mô hình lý thuyết, DeepFleet là một hệ thống AI học liên tục, càng vận hành lâu thì càng chính xác và hiệu quả. Mỗi tương tác, mỗi lần robot dừng, chuyển hướng hoặc hoàn tất nhiệm vụ đều được lưu trữ để cải thiện thuật toán điều phối.
3. DeepFleet tác động như thế nào đến vận hành kho hàng?
DeepFleet không chỉ là một công cụ điều phối, mà là phần cốt lõi trong hệ thống vận hành thông minh của Amazon Fulfillment. Khi được triển khai trên diện rộng, mô hình mang lại nhiều lợi ích cụ thể:
- Tăng tốc xử lý đơn hàng: Giảm thời gian robot di chuyển, tăng số đơn hàng được xử lý mỗi ca.
- Tối ưu lưu kho: Cho phép bố trí hàng hóa sát nhu cầu thực tế hơn nhờ hiểu rõ hành vi di chuyển.
- Tiết kiệm chi phí: Giảm tiêu thụ năng lượng, tối ưu số lượng robot cần dùng tại một thời điểm.
- Nâng cao trải nghiệm khách hàng: Giao hàng đúng hạn hoặc sớm hơn tiêu chuẩn nhờ xử lý đơn nhanh.
Amazon cho biết hiện nay khoảng 75% đơn hàng đã có sự tham gia của robot, và tỷ lệ này sẽ tiếp tục tăng nhờ các công nghệ như DeepFleet.
4. Hơn một thập kỷ đầu tư vào robot kho vận
Amazon bắt đầu hành trình robot hóa từ năm 2012 khi mua lại Kiva Systems với giá 775 triệu USD. Từ một hệ thống đơn giản chuyên di chuyển kệ hàng, đến nay Amazon đã phát triển một đội robot đa năng:
- Hercules: robot chuyên vận chuyển kệ hàng nặng đến 1.250 pound.
- Pegasus: xử lý từng gói hàng cá nhân qua băng chuyền.
- Proteus: robot tự hành đầu tiên của Amazon, có thể tránh người và tự điều hướng.
- Vulcan (ra mắt tháng 5/2025): sử dụng cảm biến lực để thao tác trong không gian hẹp, có khả năng “cảm nhận” được vật thể.
DeepFleet chính là mô hình trí tuệ nhân tạo điều phối toàn bộ hệ sinh thái robot này để đạt hiệu quả vận hành cao nhất.
5. AI và robot: Tái định nghĩa lực lượng lao động
Trái ngược với lo ngại về việc robot thay thế con người, Amazon cho biết các công nghệ tự động hóa đang tạo ra nhiều việc làm mới ở cấp độ kỹ thuật và quản lý vận hành.
- Từ năm 2019, Amazon đã đào tạo lại hơn 700.000 nhân viên với các kỹ năng liên quan đến công nghệ, bảo trì và vận hành robot.
- Các trung tâm hiện đại như Shreveport (Louisiana), được triển khai từ cuối năm 2024, có lượng robot gấp 10 lần trung tâm cũ nhưng đồng thời cần thêm 30% nhân sự kỹ thuật.
Amazon khẳng định robot đang giúp giảm tải các công việc lặp đi lặp lại và nguy hiểm, trong khi con người đảm nhiệm các vai trò có giá trị gia tăng cao hơn như giám sát, tối ưu hệ thống và bảo trì thiết bị.
6. Chiến lược Fulfillment thông minh: Hiện đại hóa trên quy mô toàn cầu
Việc triển khai DeepFleet không chỉ áp dụng cho các trung tâm Fulfillment mới. Amazon có kế hoạch nâng cấp các trung tâm cũ bằng công nghệ AI này để đồng bộ hóa vận hành toàn hệ thống.
DeepFleet đóng vai trò như “bộ não” tập thể, giúp các trung tâm hoàn tất đơn hàng trên khắp thế giới:
- Phối hợp chặt chẽ hơn
- Linh hoạt hơn với các thay đổi về đơn hàng và nhu cầu
- Ổn định hơn trong mùa cao điểm như Black Friday hoặc Prime Day
Về dài hạn, DeepFleet giúp Amazon duy trì tốc độ giao hàng nhanh và hiệu quả chi phí cao – hai yếu tố sống còn trong ngành thương mại điện tử toàn cầu.
Kết luận
DeepFleet là minh chứng rõ ràng cho chiến lược đầu tư công nghệ dài hạn của Amazon: sử dụng AI để tối ưu hóa các quy trình lõi, không chỉ để tiết kiệm, mà để xây dựng lợi thế cạnh tranh bền vững. Khi thương mại điện tử bước vào giai đoạn hậu tăng trưởng, sự hiệu quả trong Fulfillment sẽ là yếu tố phân biệt rõ ràng giữa người dẫn đầu và phần còn lại.
