Sầu riêng – một trong những loại trái cây có giá trị kinh tế cao của Việt Nam – đang ghi nhận sự phục hồi mạnh mẽ trên thị trường xuất khẩu, đặc biệt là Trung Quốc. Tuy nhiên, để giữ vững đà tăng trưởng, doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn kỹ thuật, đặc biệt là kiểm soát dư lượng hóa chất và đảm bảo truy xuất nguồn gốc. Bài viết này cung cấp cái nhìn toàn cảnh về thị trường xuất khẩu sầu riêng hiện nay, những cơ hội và thách thức phía trước, đồng thời gợi ý chiến lược phát triển bền vững cho doanh nghiệp.
Thị trường xuất khẩu sầu riêng đang hồi phục mạnh mẽ sau thời gian trầm lắng
Sau thời gian gián đoạn bởi các rào cản kỹ thuật từ thị trường Trung Quốc, hoạt động xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam đang ghi nhận những tín hiệu tích cực. Các container sầu riêng tươi và đông lạnh bắt đầu nối đuôi nhau lên đường sang nước bạn, kéo theo sự phục hồi đáng kể trong tổng kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng rau quả.
Theo thông tin từ các doanh nghiệp lớn trong ngành, từ tháng 5/2025 trở lại đây, sầu riêng đã chính thức “trở lại đường đua”. Nhờ vào sự điều chỉnh trong quy trình kiểm soát chất lượng ngay từ khâu thu mua và đóng gói, các lô hàng sầu riêng của Việt Nam được thông quan nhanh chóng, hạn chế tối đa nguy cơ bị trả về.
Vì sao thị trường Trung Quốc vẫn giữ vai trò chủ lực với xuất khẩu sầu riêng?
Trung Quốc hiện chiếm hơn 90% tổng giá trị xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam. Đây là thị trường có sức tiêu thụ lớn, nhu cầu cao quanh năm và đặc biệt ưa chuộng các giống sầu riêng như Ri6 hay Monthong của Việt Nam. Tuy nhiên, để khai thác hiệu quả thị trường này, các doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt những quy định về kiểm soát dư lượng hóa chất, kim loại nặng và hồ sơ truy xuất nguồn gốc.
Trong năm 2025, Trung Quốc đã tăng cường kiểm tra tồn dư chất vàng O và cadimi trong từng lô sầu riêng nhập khẩu. Điều này khiến một số doanh nghiệp phải tạm ngừng xuất khẩu để rà soát lại toàn bộ quy trình sản xuất, từ khâu chọn giống đến thu hoạch và bảo quản. Dù đây là một thách thức, nhưng cũng là cơ hội để ngành hàng sầu riêng Việt Nam nâng cấp tiêu chuẩn, tiến tới sản xuất bền vững hơn.
Xem thêm:
Tiêu chuẩn chất lượng rau quả Trung Quốc quy định 2025
Cách vận chuyển sầu riêng đi xa hoặc xuất khẩu ít hư hại, ngăn mùi
Thống kê cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của xuất khẩu sầu riêng từ tháng 5/2025
Theo số liệu từ cơ quan Hải quan Việt Nam, trong tháng 5/2025, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng đã tăng vọt 139% so với tháng trước đó. Riêng xuất khẩu sang Trung Quốc tăng đến 208%. Những con số này cho thấy nỗ lực của các doanh nghiệp trong việc thích ứng với yêu cầu mới đang phát huy hiệu quả.
Không chỉ vậy, tháng 6/2025 được ghi nhận là thời điểm “bùng nổ” của ngành xuất khẩu sầu riêng với doanh thu ước tính đạt từ 350 - 400 triệu USD. Đây là mức tăng trưởng ấn tượng sau 5 tháng liên tục suy giảm từ đầu năm. Sự trở lại mạnh mẽ này được kỳ vọng sẽ giúp ngành rau quả Việt Nam có một năm bứt phá về kim ngạch xuất khẩu.
Xuất khẩu sầu riêng đang thay đổi từ “số lượng” sang “chất lượng”
Nếu trước đây doanh nghiệp thường thu mua hàng loạt và chỉ kiểm tra mẫu sau khi gom đủ lô hàng, thì nay quy trình được siết chặt hơn. Nhiều công ty yêu cầu đối tác là các nhà vườn, hợp tác xã, vựa thu mua phải thực hiện kiểm nghiệm chất lượng ngay từ vườn. Chỉ những lô hàng đạt chuẩn mới được thu mua để xuất khẩu. Việc này không chỉ giúp giảm tỷ lệ hàng bị trả lại, mà còn nâng cao uy tín của nông sản Việt trên thị trường quốc tế.
Đồng thời, việc quản lý vùng trồng và mã số đóng gói được tăng cường. Các vùng chuyên canh tại Tây Nguyên và Đông Nam Bộ – nơi đang vào mùa thu hoạch chính – được đánh giá là có khả năng kiểm soát tốt dư lượng cadimi, đáp ứng tiêu chuẩn nghiêm ngặt từ đối tác Trung Quốc.
Cơ hội và thách thức mới từ cuộc cạnh tranh khu vực
Dù xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam đang phục hồi tốt, nhưng thị trường cũng ngày càng cạnh tranh. Trước đây, chỉ có Thái Lan và Việt Nam xuất khẩu sầu riêng chính ngạch sang Trung Quốc. Giờ đây, nhiều nước như Malaysia, Indonesia, Campuchia và Lào cũng đã bắt đầu thâm nhập thị trường này.
Ngoài ra, chính Việt Nam cũng đang mở rộng diện tích trồng sầu riêng, điều này đồng nghĩa với việc nguồn cung tăng mạnh trong tương lai gần. Khi nguồn cung vượt quá cầu, khả năng giá sầu riêng giảm là điều không thể tránh khỏi. Các doanh nghiệp cần có chiến lược dài hạn để bảo vệ lợi nhuận và thương hiệu.
Giá cả thị trường: Người trồng vẫn có lãi, nhưng không còn “đột biến”
Tại thời điểm hiện tại, giá sầu riêng Ri6 loại đẹp dao động từ 52.000 - 65.000 đồng/kg, trong khi hàng loại thường khoảng 25.000 - 30.000 đồng/kg. Sầu riêng Monthong có giá cao hơn, loại đẹp từ 72.000 - 90.000 đồng/kg. Dù giá hiện tại khá ổn định và người trồng vẫn có lãi, nhưng giới chuyên gia nhận định rằng rất khó để thị trường quay lại mức “sốt giá” như giai đoạn 2023-2024.
Sự cạnh tranh khốc liệt từ các quốc gia xuất khẩu khác và nhu cầu tiêu chuẩn hóa cao từ thị trường nhập khẩu đòi hỏi ngành sầu riêng Việt Nam phải chú trọng hơn đến chuỗi cung ứng bền vững, chế biến sâu và chiến lược thương hiệu.
Doanh nghiệp cần làm gì để phát triển bền vững thị trường xuất khẩu sầu riêng?
Tăng cường kiểm soát chất lượng ngay từ khâu sản xuất
Xây dựng các vùng nguyên liệu đạt tiêu chuẩn GlobalGAP, có mã vùng trồng rõ ràng và truy xuất được nguồn gốc.
Đầu tư vào công nghệ bảo quản và chế biến
Đảm bảo sầu riêng xuất khẩu giữ được độ tươi ngon và an toàn trong suốt quá trình vận chuyển.
Mở rộng thị trường ngoài Trung Quốc
Nghiên cứu và tiếp cận các thị trường tiềm năng như Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Đông và châu Âu để giảm phụ thuộc vào một thị trường duy nhất.
Tăng cường hợp tác giữa nhà vườn – doanh nghiệp – cơ quan chức năng
Thiết lập mối liên kết chặt chẽ để chia sẻ thông tin, nâng cao năng lực sản xuất và phòng ngừa rủi ro thương mại.
Việc xuất khẩu sầu riêng không chỉ dừng lại ở khâu thu hoạch và đóng gói, mà còn đòi hỏi doanh nghiệp phải chuẩn bị một loạt thủ tục hải quan và giấy tờ pháp lý phức tạp. Từ hồ sơ kiểm nghiệm chất lượng, giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói, cho đến việc tuân thủ quy định kiểm soát dư lượng hóa chất và truy xuất nguồn gốc – tất cả đều cần được hoàn thiện chính xác và kịp thời. Chỉ khi đáp ứng đầy đủ những yêu cầu này, lô hàng sầu riêng mới có thể thông quan thuận lợi, tránh nguy cơ bị trả về hoặc phát sinh chi phí ngoài dự kiến. Vì vậy, các doanh nghiệp xuất khẩu cần đặc biệt lưu ý và chuẩn bị kỹ lưỡng ngay từ đầu để đảm bảo quá trình xuất khẩu diễn ra suôn sẻ và hiệu quả.
_______________________
Địa chỉ: Số 96 Cao Thắng, Phường 4, Quận 3, TP.HCM
Hotline mobile: 091 922 6984 (Mr. Long)
Email: long@eimskip.vn
