Bắt đầu từ ngày 5/5/2025, Bộ Công Thương chính thức tiếp nhận nhiệm vụ cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) không ưu đãi, CNM và mã số REX, thay cho Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI). Đây là một thay đổi quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến hàng ngàn doanh nghiệp đang tham gia hoạt động xuất khẩu.
Hãy cùng tìm hiểu chi tiết quy định mới về việc cấp C/O, lý do thay đổi, và các bước doanh nghiệp cần thực hiện để tránh gián đoạn xuất khẩu.
Quyết định 1103/QĐ-BCT – Bước ngoặt trong công tác quản lý xuất xứ hàng hóa
Ngày 21/4/2025, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã ký ban hành Quyết định số 1103/QĐ-BCT, thu hồi quyền cấp C/O không ưu đãi từ VCCI. Từ nay, Cục Xuất nhập khẩu và 18 Phòng Quản lý Xuất nhập khẩu khu vực trực thuộc Bộ Công Thương sẽ đảm nhận nhiệm vụ này.
Cụ thể, từ ngày 5/5/2025:
VCCI chấm dứt cấp các loại C/O mẫu A, mẫu B, C/O không ưu đãi, CNM, C/O GSTP và mã số REX.
Bộ Công Thương tiếp quản toàn bộ nhiệm vụ này thông qua hệ thống quản lý nhà nước và hạ tầng kỹ thuật hiện đại.
Thời gian chuyển giao:
Từ 21/4 đến 4/5/2025, VCCI và Cục Xuất nhập khẩu phối hợp bàn giao hồ sơ, hệ thống dữ liệu, quy trình vận hành để đảm bảo không gây gián đoạn cho doanh nghiệp.
Vì sao có sự thay đổi này?
Căn cứ pháp lý mới
Việc chuyển đổi được thực hiện theo:
- Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025
- Luật Tổ chức Chính quyền địa phương năm 2025
- Chỉ thị số 09/CT-BCT ngày 15/4/2025 về tăng cường kiểm soát gian lận xuất xứ hàng hóa.
Mục tiêu của Bộ Công Thương
Tăng cường vai trò quản lý nhà nước trong hoạt động cấp C/O.
Đẩy mạnh phòng chống gian lận xuất xứ, đặc biệt trong bối cảnh thương mại quốc tế nhiều biến động.
Đảm bảo minh bạch, công bằng, đúng quy định các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký kết.
Doanh nghiệp cần làm gì với quy định mới về việc cấp C/O?
Nắm rõ địa chỉ liên hệ mới
Doanh nghiệp không còn liên hệ với VCCI mà phải làm việc với:
- Cục Xuất nhập khẩu – Bộ Công Thương
- 18 Phòng Quản lý Xuất nhập khẩu khu vực
Hệ thống cấp C/O trực tuyến (eCoSys) cũng sẽ được cập nhật để phù hợp với hệ thống dữ liệu của Bộ.
Cập nhật thành phần hồ sơ và quy trình mới
Theo hướng dẫn từ Cục Xuất nhập khẩu:
- Hồ sơ xin cấp C/O không ưu đãi cần được nộp đúng quy định, có kiểm tra điện tử và hậu kiểm tại cơ sở.
- Doanh nghiệp cần đào tạo cán bộ chuyên trách để nắm rõ thủ tục nộp hồ sơ trên hệ thống mới, tránh sai sót.
Tham gia các buổi tập huấn từ Bộ Công Thương
Từ ngày 25 đến 26/4/2025, Cục Xuất nhập khẩu tổ chức hội nghị đánh giá quý I/2025 và phổ biến chi tiết các quy trình liên quan đến:
- Cấp C/O không ưu đãi
- Giấy chứng nhận hàng hóa không thay đổi xuất xứ (CNM)
- Tiếp nhận mã số REX theo GSP của Na Uy và Thụy Sỹ
Các loại C/O không ưu đãi sẽ được Bộ Công Thương cấp
Ngoài 18 mẫu C/O ưu đãi theo FTA, Bộ Công Thương hiện cấp thêm 10 loại C/O không ưu đãi, bao gồm:
- C/O mẫu B
- C/O không ưu đãi theo quy định của từng nước nhập khẩu
- C/O mẫu CNM
- C/O mẫu GSTP
- Tiếp nhận mã số REX của GSP Na Uy và Thụy Sỹ
Doanh nghiệp nên thường xuyên tra cứu quy định của thị trường nhập khẩu để xác định loại C/O cần thiết.
Thành phần hồ sơ đề nghị cấp C/O cho doanh nghiệp chế xuất
Hồ sơ lần đầu (doanh nghiệp mới hoặc thay đổi thông tin):
- Đơn đăng ký hồ sơ thương nhân (theo mẫu quy định – thường nộp một lần duy nhất).
- Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc Giấy chứng nhận đầu tư (bản sao có công chứng hoặc bản scan công chứng).
- Giấy chứng nhận doanh nghiệp chế xuất (nếu là dạng DNCX trong KCN).
- Quy trình sản xuất sản phẩm xuất khẩu (chi tiết từng công đoạn).
- Sơ đồ quy trình sản xuất (nếu có).
- Mẫu chữ ký và con dấu của người ký đơn và người đại diện pháp luật (nộp trên hệ thống eCOSys).
Hồ sơ cho mỗi lần xin cấp C/O:
- Đơn đề nghị cấp C/O (theo mẫu quy định, có chữ ký và đóng dấu).
- Tờ khai hải quan hàng xuất khẩu (đã thông quan, bản scan).
- Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice).
- Vận đơn (Bill of Lading) hoặc chứng từ vận tải tương đương.
- Packing list (bảng kê chi tiết hàng hóa – nếu có).
- Chứng từ chứng minh xuất xứ nguyên liệu đầu vào:
- C/O nguyên liệu (nếu có),
- Tờ khai nhập khẩu (đối với nguyên liệu NK từ nội địa),
- Hợp đồng gia công (nếu là sản phẩm gia công lại),
- Phiếu xuất kho nguyên vật liệu từ kho DNCX.
- Tờ khai hải quan hàng nhập khẩu nguyên liệu từ nội địa (nếu có) để chứng minh hàm lượng nội địa hóa.
- Tính toán tỷ lệ xuất xứ (nếu sản phẩm phức hợp).
Những lưu ý riêng cho doanh nghiệp chế xuất
Doanh nghiệp chế xuất không chịu thuế VAT và thường được miễn thuế NK nên phải giải trình rõ tỷ lệ nội địa hóa và quy trình gia công để được hưởng ưu đãi từ các FTA.
Nếu doanh nghiệp sử dụng nguyên liệu nhập khẩu từ khu phi thuế quan khác, cần chứng minh việc đáp ứng tiêu chí chuyển đổi mã số HS hoặc giá trị gia tăng.
Không được sử dụng hóa đơn VAT để chứng minh giao dịch thương mại nếu mua hàng từ nội địa – thay vào đó là hóa đơn bán hàng.
Cách nộp hồ sơ
Hiện nay, doanh nghiệp chế xuất nộp hồ sơ cấp C/O qua hệ thống điện tử eCoSys, sau đó nộp bản cứng (nếu được yêu cầu) tại:
- Phòng Quản lý Xuất nhập khẩu khu vực nơi doanh nghiệp đặt trụ sở,
- Hoặc Cục Xuất nhập khẩu – Bộ Công Thương (từ 5/5/2025 trở đi đối với C/O không ưu đãi).
Thời gian xử lý hồ sơ
Thông thường: 2 – 4 giờ làm việc nếu đầy đủ, đúng quy định.
Có thể kéo dài nếu:
- Hồ sơ thiếu chứng từ,
- Cần xác minh tỷ lệ nội địa hóa,
- Doanh nghiệp mới hoặc có rủi ro gian lận xuất xứ.
Những lưu ý quan trọng giúp doanh nghiệp tránh rủi ro
Gia tăng kiểm tra hậu kiểm
Các phòng cấp C/O sẽ tiến hành hậu kiểm tại cơ sở sản xuất, đặc biệt với các doanh nghiệp có lượng hồ sơ tăng đột biến. Việc gian lận xuất xứ sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định tại:
- Thông tư số 39/2018/TT-BCT
- Nghị định số 31/2018/NĐ-CP
Đảm bảo dữ liệu đầy đủ và minh bạch
Doanh nghiệp phải minh bạch về:
- Quy trình sản xuất
- Nguồn nguyên liệu
- Nơi gia công, hoàn thiện sản phẩm
Hồ sơ không đạt yêu cầu sẽ bị từ chối cấp C/O.
Chủ động trao đổi với cơ quan chức năng
Nếu gặp vướng mắc, doanh nghiệp cần chủ động:
- Liên hệ Phòng Quản lý Xuất nhập khẩu khu vực
- Gửi yêu cầu hướng dẫn qua cổng dịch vụ công của Bộ Công Thương
Việc Bộ Công Thương trực tiếp quản lý và cấp các loại C/O không ưu đãi từ ngày 5/5/2025 là một bước đi quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý xuất xứ hàng hóa.
Trong bối cảnh gian lận thương mại ngày càng tinh vi, việc siết chặt quản lý C/O không chỉ bảo vệ uy tín hàng hóa Việt Nam, mà còn giúp doanh nghiệp chân chính nâng cao năng lực cạnh tranh khi bước ra thị trường quốc tế.
Gợi ý hành động tiếp theo cho doanh nghiệp
- Đăng ký tham gia các buổi hướng dẫn nghiệp vụ từ Bộ Công Thương.
- Rà soát lại quy trình xuất xứ nội bộ và cập nhật hồ sơ.
- Tổ chức đào tạo nội bộ về quy định mới về việc cấp C/O cho bộ phận xuất nhập khẩu.
Việc thống nhất một đầu mối cấp C/O từ ngày 5/5/2025 là bước tiến quan trọng giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và tăng hiệu quả xuất khẩu. Để đảm bảo hồ sơ xin C/O đúng chuẩn ngay từ đầu, doanh nghiệp có thể cân nhắc sử dụng dịch vụ khai thuê hải quan trọn gói của Eimskip Việt Nam.
_______________________
Địa chỉ: Số 96 Cao Thắng, Phường 4, Quận 3, TP.HCM
Hotline mobile: 091 922 6984 (Mr. Long)
Email: long@eimskip.vn
