Khu chế xuất từ lâu đã là một khái niệm quen thuộc trong lĩnh vực đầu tư, sản xuất và xuất khẩu tại Việt Nam. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về bản chất, hoạt động và điểm khác biệt giữa khu chế xuất và khu công nghiệp. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về mô hình này.
Xem thêm:
Kho ngoại quan là gì? Quy định về Kho Ngoại Quan nên biết
Cho thuê kho Bình Dương gần KCN VSIP 1
1. Khu chế xuất là gì?
Khu chế xuất là một dạng đặc biệt của khu công nghiệp, nơi tập trung các doanh nghiệp chuyên sản xuất sản phẩm phục vụ xuất khẩu hoặc cung cấp dịch vụ liên quan đến hoạt động xuất khẩu. Các khu vực này được thiết lập theo mô hình khu phi thuế quan, tức là được áp dụng các chính sách ưu đãi thuế quan, đặc biệt là thuế xuất nhập khẩu. Ngoài ra, khu chế xuất thường có hàng rào kỹ thuật, kiểm soát chặt chẽ việc ra vào nhằm phục vụ tốt nhất cho hoạt động sản xuất, thương mại quốc tế.
📌 Căn cứ pháp lý:
Theo khoản 2 Điều 2 Nghị định 35/2022/NĐ-CP:
“Khu chế xuất là khu công nghiệp chuyên sản xuất hàng xuất khẩu, cung ứng dịch vụ cho sản xuất hàng xuất khẩu và hoạt động xuất khẩu; được ngăn cách với khu vực bên ngoài theo quy định áp dụng đối với khu phi thuế quan theo pháp luật về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu.”
(Nguồn: Thư viện Pháp luật)
2. Các hoạt động đầu tư được phép thực hiện trong khu chế xuất
Khi triển khai dự án đầu tư tại khu chế xuất, nhà đầu tư được quyền thực hiện nhiều hoạt động phục vụ mục tiêu sản xuất và kinh doanh. Theo quy định tại Điều 62 Nghị định 31/2021/NĐ-CP, các hoạt động bao gồm:
- Thuê, mua lại cơ sở hạ tầng như nhà xưởng, văn phòng làm việc, nhà kho đã xây dựng sẵn để phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh.
- Sử dụng có trả phí các tiện ích và kết cấu hạ tầng kỹ thuật như giao thông nội khu, điện, nước, hệ thống xử lý chất thải, thông tin liên lạc và các công trình công cộng khác do khu chế xuất cung cấp.
- Nhận chuyển nhượng, thuê hoặc thuê lại quyền sử dụng đất đã được đầu tư hạ tầng để xây dựng các công trình phục vụ sản xuất – kinh doanh, phù hợp với quy định pháp luật về đất đai và kinh doanh bất động sản.
- Cho thuê lại tài sản như xưởng sản xuất, văn phòng, kho hàng và các hạng mục khác đã xây dựng để phục vụ các hoạt động kinh doanh, theo đúng khuôn khổ pháp luật hiện hành.
- Ngoài ra, nhà đầu tư còn được thực hiện các hoạt động khác được cho phép theo Luật Đầu tư năm 2020, các nghị định hướng dẫn và các văn bản pháp luật có liên quan đến khu công nghiệp, khu chế xuất.
📌 Nguồn tham khảo pháp lý: Điều 62 - Nghị định 31/2021/NĐ-CP
3. Thủ tục điều chỉnh dự án đầu tư trong khu chế xuất
Khi nhà đầu tư có nhu cầu thay đổi một hoặc nhiều nội dung của dự án đã đăng ký, cần thực hiện thủ tục điều chỉnh dự án theo đúng trình tự pháp luật. Căn cứ vào Điều 46 Nghị định 31/2021/NĐ-CP, quy trình thực hiện gồm các bước:
Hồ sơ cần chuẩn bị bao gồm:
- Văn bản đề nghị điều chỉnh nội dung dự án;
- Báo cáo tiến độ triển khai thực tế tính đến thời điểm đề nghị điều chỉnh;
- Quyết định của tổ chức đầu tư (nếu có tư cách pháp nhân) về việc điều chỉnh;
- Các tài liệu giải trình hoặc minh chứng cho lý do điều chỉnh, nếu thay đổi các nội dung quan trọng như mục tiêu, quy mô, địa điểm, công nghệ, tổng vốn đầu tư,... (theo khoản 1 Điều 33 Luật Đầu tư 2020).
Quy trình thực hiện điều chỉnh dự án:
- Nộp hồ sơ: Nhà đầu tư gửi 04 bộ hồ sơ hợp lệ tới Ban Quản lý khu chế xuất nơi thực hiện dự án.
- Lấy ý kiến cơ quan liên quan: Trong vòng 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ đầy đủ, Ban Quản lý chuyển hồ sơ đến các cơ quan có thẩm quyền để xin ý kiến về nội dung điều chỉnh.
- Phản hồi từ cơ quan chức năng: Các cơ quan được lấy ý kiến sẽ có tối đa 15 ngày để phản hồi về nội dung điều chỉnh thuộc phạm vi quản lý của mình.
- Ra quyết định: Trong vòng 25 ngày kể từ khi nhận hồ sơ hợp lệ, Ban Quản lý khu chế xuất phải ra quyết định về việc chấp thuận điều chỉnh dự án và gửi đến nhà đầu tư.
📌 Căn cứ pháp lý: Điều 46 - Nghị định 31/2021/NĐ-CP
4. Phân biệt khu chế xuất và khu công nghiệp
Mặc dù đều là những khu vực tập trung các hoạt động sản xuất – kinh doanh, khu chế xuất và khu công nghiệp có những điểm khác biệt rõ ràng về mục tiêu hoạt động, chính sách ưu đãi và đối tượng doanh nghiệp
| Tiêu chí | Khu chế xuất | Khu công nghiệp |
|---|---|---|
| Mục tiêu hoạt động | Tập trung vào sản xuất hàng xuất khẩu và dịch vụ phục vụ xuất khẩu | Bao gồm cả sản xuất hàng tiêu thụ trong nước và xuất khẩu |
| Chế độ thuế quan | Áp dụng chính sách tương tự khu phi thuế quan, được hưởng nhiều ưu đãi về thuế xuất nhập khẩu | Không áp dụng chế độ khu phi thuế quan |
| Kiểm soát hàng hóa | Hàng hóa ra/vào phải tuân thủ quy định hải quan và kiểm soát chặt chẽ | Kiểm soát hàng hóa linh hoạt hơn |
| Môi trường hoạt động | Doanh nghiệp trong khu chế xuất chủ yếu là doanh nghiệp FDI, sản xuất công nghiệp nhẹ | Đa dạng doanh nghiệp và ngành nghề hơn, bao gồm công nghiệp nhẹ và nặng |
| Vị trí và quản lý | Thường tách biệt hoàn toàn với khu dân cư, có hệ thống quản lý riêng | Có thể nằm gần khu dân cư, cơ chế quản lý linh hoạt hơn |
Tóm lại, khu chế xuất là mô hình đặc thù của khu công nghiệp, với mục đích chính là phục vụ xuất khẩu và được hưởng các chính sách ưu đãi riêng biệt nhằm thu hút đầu tư nước ngoài.
Câu hỏi thường gặp
1. Khu chế xuất có phải là khu công nghiệp không?
→ Có, nhưng là một dạng đặc thù của khu công nghiệp, chuyên phục vụ sản xuất xuất khẩu.
2. Doanh nghiệp nội địa có được đầu tư vào khu chế xuất không?
→ Có thể, nhưng thường phải đảm bảo hoạt động phục vụ sản xuất xuất khẩu và tuân thủ quy định về khu phi thuế quan.
3. Khu chế xuất có ưu đãi thuế gì?
→ Được miễn, giảm thuế xuất nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng cho hàng hóa xuất khẩu, và các ưu đãi khác theo quy định pháp luật.
4. Có thể chuyển đổi dự án từ khu công nghiệp sang khu chế xuất không?
→ Việc chuyển đổi cần đáp ứng các điều kiện pháp lý và được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
